top of page
  • Writer's pictureUschi Lichter

Dino on the loose: Eerste hulp bij ontploffingsgevaar!

Updated: Apr 17, 2019



Ik dacht dat het misschien wel eens handig zou zijn een paar feiten over boosheid bij kinderen (en eigenlijk ook bij ons volwassenen) op een rijtje te zetten en ook meteen een paar tips mee te geven over hoe je er het best mee om kan gaan.


De vraag: "Hoe ga ik met de boosheid van mijn kind om?" krijg ik meer dan eens. Vandaar dus, deze blogpost.


Zelf geloof ik ab-so-luut niet in straffen noch belonen. Kinderen zijn geen kleine lijfeigenen die je zomaar onder controle kan houden. Ook zijn het geen kleine volwassenen, die alle socio-emotionele regels al onder de knie hebben. Kinderen zijn an sich al totaal afhankelijk van hun ouders, dus vind ik dat het ook anders kan.


Allereerst wil ik jullie op een eenvoudige manier uitleggen hoe ons brein werkt.

Onze hersenen zijn onderverdeeld in drie delen, namelijk:


Het reptielenbrein (daar waar de Dino huist), het zoogdierenbrein (Limbisch systeem) en het mensenbrein (ook wel de neo-cortex genoemd).



Het reptielenbrein ontwikkelt het eerst. Dit zorgt voor de informatieve verwerking van de zintuigen, ademhaling, hartslag, reflexen.. Het reptielenbrein werkt snel, instinctief en onbewust. Het doet wat het moet doen, zonder nadenken.


Vervolgens komt het zoogdierenbrein tot stand. Hierin vinden wij het emotiecentrum, met name de Amygdala. De Amygdala screent de omgeving op gevaar. Is er geen gevaar, dan is alles prima, maar is er gevaar, dan geeft ze het lichaam de instructie tot vechten, vluchten of ... bevriezen.


Op dat moment wordt het laatst ontwikkelde brein, nl. het mensenbrein, uitgeschakeld. Als er gevaar is, is er geen tijd meer om na te denken en te zien of je tot een oplossing kan komen. Neen, dan is er enkel 'actie' vereist. Overleven is de boodschap!



Het laatste brein dat tot ontwikkeling komt, is dus ons mensenbrein. Dit zorgt ervoor dat we kunnen 'logisch' nadenken (of toch zouden moeten kunnen), dingen vertellen, oplossingen voor problemen bedenken en ideeën genereren.


Dus, eenmaal het gevaar geweken is, krijgen de onderste twee breinen weer toegang tot het mensenbrein en kan de rust terugkeren.


En soms, als een kind héél erg bang of boos is, beveelt de Amygdala het reptielenbrein het over te nemen. De Dino kan niet denken. Hij kan enkel uitvoeren en beschermen. Dat is ook zijn taak!


Hoe beschermt de Dino het kind? Hij laat het kind vechten, vluchten of bevriezen. Het kind kan dan

- Stampen (vechten)

- Slaan (vechten)

- Knijpen (vechten)

- Vloeken, gillen (vechten)

- Dingen stuk maken (vechten)

- Weglopen (vluchten)

- Amper of niet reageren (bevriezen)

Fight, Flight, Freeze

En wat kunnen wij dan doen of betekenen?


Wij volwassenen willen dit gedrag vaak zo snel mogelijk stoppen. Wat we dan vaak gaan doen is

- het kind berispen

- roepen, luider spreken

- het kind straffen

- het gedrag negeren

- erover willen praten

- rationaliseren

- het kind tegenhouden (niet laten vluchten)

- zijn gevoel minimaliseren

- zeggen dat het kind 'flink' moet zijn, naar ons moet 'luisteren'

Ik weet niet hoe het zit met jullie, maar als ik heel erg boos ben, is het niet echt raadzaam om met mij 'te praten', te zeggen dat ik rustig moet zijn of moet 'nadenken'. Mijn dino blokkeert dan alle toegang tot mijn ratio. Best laat je me dan gewoon even met rust (of misschien kan je op dat moment zelf beter even vluchten).


Maar, ... wat kunnen we dan wél doen?


Bij ongewenst gedrag is het raadzaam je altijd eerst het volgende af te vragen:

- Wat zit er achter het gedrag?

- Wat is de nood van het kind?

- Wat wil het kind met dit gedrag zeggen?



Hoe overstuur het kind ook is, blijf rustig. Dit is niet gemakkelijk, gezien boosheid super aanstekelijk is. Omanipadmeohmmmmmmmmm.


Laat het kind maar eerst uitrazen.


Benoem rustig de gevoelens die je bij het kind ziet. "Ik zie dat je boos bent, want je gooide net je boekentas in de hoek", ik merk dat je .." Klopt dat?


Nadien, als het kind terug tot rust gekomen is, kan je een gesprekje aanknopen. Op dat moment kan je met een open houding luisteren naar wat het kind dwarszat (of wat het nodig had). Je kan het gevoel erkennen en het kind tegelijkertijd laten weten dat je het begrijpt, maar dat je het gedrag wel niet ok vond.

Misschien kan het kind zelf wel met een oplossing of consequentie komen de volgende keer dat de Dino het overneemt? Of .. hoe het kan 'voorkomen' dat de Dino het overneemt. Welke signalen zijn er te bespeuren net voor de transformatie?

En denk eraan, alles wat je aandacht geeft groeit, ook boosheid. Gewenst gedrag bekom je door het positieve aandacht te geven.

Dus, als je kind tijdens een woedeaanval steeds met de deur slaat en er nog eens tegen stampt, ga je de eerste keer dat hij met de deur slaat maar er niet tegen stampt achteraf (als het kind terug toegang heeft tot zijn mensenbrein) zegen dat het toch zooooo knap is dat het zich steeds beter kan beheersen. Want.. "Normaal stampt jij heel hard tegen de deur, en nu heb je er enkel mee gegooid. Hoe knap is dat! Die zelfbeheersing van jou gaat steeds beter". ;)

Kleine, maar doelgerichte stapjes.



Soms is het kind zelf erg geschrokken van zijn reactie. Troosten en knuffelen is dan de boodschap.


Moet ik dan mijn kind zomaar laten doen?


Neen, maar je moet de Dino wel eerst vanzelf laten verdwijnen, voor je het erover kan hebben, op een begripvolle, liefdevolle manier. Grenzen stellen kan ook anders. In verbinding.

















68 views0 comments
bottom of page